Prywatny akt oskarżenia

Prywatny akt oskarżenia

Polski system karny dzieli przestępstwa na dwa podstawowe rodzaje: te, które ścigane są z urzędu, a więc oskarżenia publicznego oraz te, które ścigane są na wniosek prywatny. Oznacza to, że zarówno Policja, jak i Prokuratura nie w każdej sprawie podejmą określone działania.

Jakie czyny są ścigane z prywatnego aktu oskarżenia

Obowiązujący aktualnie kodeks karny wskazuje jedynie na kilka przestępstw, które ścigane są z oskarżenia prywatnego. Zalicza się do nich przestępstwo:

• zniesławienia;
• zniewagi;
• naruszenia nietykalności cielesnej;
• nieumyślnego spowodowania uszczerbku na zdrowiu (zarówno lekkiego, jak i średniego).

W przypadku powyższych przestępstw tryb publicznoskargowy ścigania nie ma zastosowania. Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że nie jest to równoznaczne, z tym że osoby pokrzywdzone nie mogą dochodzić swoich praw. Nie mniej jednak to właśnie od pokrzywdzonego zależy czy sprawca zostanie pociągnięty do odpowiedzialności i poniesie odpowiednią karę.

Zobacz również:

Jeśli sąd zdecyduje się zająć sprawą, to oskarżyciel prywatny jest stroną postępowania i ma on prawo do aktywnego uczestnictwa w procesie. W praktyce oznacza to, chociażby możliwość zadawania pytań zarówno oskarżonemu, jak i świadkom. Najczęściej jednak oskarżony powierza sprawę doświadczonemu adwokatowi, który pomoże składać wnioski dowodowe i stosować środki odwoławcze.

Warto również zaznaczyć, że pierwsze posiedzenie sądu ma zawsze charakter pojednawczy. Sąd zachęca strony do polubownego rozwiązania sporu. Kiedy takie rozwiązanie okazuje się niemożliwe, wówczas sprawa ostatecznie trafia na wokandę.

Jak rozpocząć sprawę z prywatnego oskarżenia

Aby odpowiednie służby zajęły się osobą, która popełniła przestępstwo ścigane z prywatnego aktu oskarżenia, pokrzywdzony musi podjąć stosowne działania.

Drogi są dwie – można albo zgłosić się na Policję, wnosząc skargę, która następnie zostanie przekazana do odpowiedniego sądu, albo zdecydować się o samodzielne napisanie aktu oskarżenia.

Decydując się na ten drugi krok, warto pomyśleć o zatrudnieniu dobrego adwokata, który zadba o to, aby dokument ten został przygotowany prawidłowo. Braki formalne mogą bowiem skutkować tym, że sąd nie zajmie się sprawą, a wezwie do uzupełnienia wniosku. W efekcie całe postępowanie wydłuży się, lub może zostać oddalone. 

Prywatny akt oskarżenia powinien zawierać:

• dane osoby oskarżonej o przestępstwo;
• dane pokrzywdzonego;
• czyn, który zarzucany jest oskarżonemu.

Koniecznie trzeba również wskazać dowody, które uprawdopodobniają winę oskarżonego.

W prywatnym akcie oskarżenia nie może zabraknąć również daty sporządzenia pisma, a także wskazania sądu, do którego je kierujemy. Akt oskarżenia zawsze powinien kończyć się podpisem osoby go wnoszącej. Do składanego w sądzie dokumentu można dołączyć załączniki. Mogą nimi być wskazane w uzasadnieniu dowody. Niezbędne jest także uiszczenie odpowiedniej opłaty, która w przypadku prywatnego aktu oskarżenia wynosi 300 złotych.

Prywatny akt oskarżenia stoi na straży interesów osób prywatnych. Pozwala na dochodzenie swoich praw, jeśli popełnione przestępstwo nie zalicza się w poczet tych, które ścigane są z urzędu.

Zobacz też inne wpisy z kategorii: Pokrzywdzony