Przygotowanie do rozwodu. Co warto wiedzieć i jak się przygotować

Przygotowanie do rozwodu może być trudnym i emocjonalnie wymagającym procesem. Formalne zakończenie małżeństwa wymaga złożenia pozwu o rozwód, przeprowadzenia postępowania dowodowego i zakończenia postępowania sądowego. W sprawie o rozwód sąd bada czy spełnione zostały przesłanki konieczne do jego orzeczenia, tj. czy między stronami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia. Trwałym i zupełnym rozkładem pożycia nazywamy zanik jakichkolwiek więzi na płaszczyźnie duchowej (uczuciowej), fizycznej i gospodarczej (art. 56 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Jednak przed złożeniem pozwu rozwodowego warto zastanowić się, z jakiego powodu rozpadło się małżeństwo, czy podjęto się jakiegoś rodzaju terapii małżeńskiej/mediacji w celu ratowania rodziny, czy istnieją jeszcze szanse na odbudowanie małżeństwa? Należy przeanalizować i zastanowić się, kto ponosi winę za rozpad pożycia. Strony mają możliwość skorzystania z mediacji w celu porozumienia się w kwestiach spornych. Mediacja może pomóc zaoszczędzić czas i pieniądze oraz zapobiec eskalacji konfliktu. Sąd musi zbadać te i inne kwestie aby stwierdzić (lub wykluczyć) trwały i zupełny rozkład pożycia, warunkujące orzeczenie rozwodu i rozwiązanie małżeństwa.

Od czego zacząć ? Złożenie pozwu i odpowiednie dokumenty

Proces rozwodowy odbywa się w sądzie okręgowym właściwym dla miejsca zamieszkania jednego z małżonków. Inicjuje go pozew – małżonek (powód) wnosi na piśmie pozew do sądu, wraz ze wszystkimi potrzebnymi załącznikami. Pierwszym krokiem jest zebranie i przygotowanie wszystkich dokumentów związanych z małżeństwem, np. odpis aktu małżeństwa, a jeżeli małżonkowie mają wspólne małoletnie dziecko – również odpis skróconego aktu urodzenia. Istotne będą również dokumenty potwierdzające prawa własności np. nieruchomości, czy dowody ewentualnych zobowiązań finansowych. Jeżeli rozstrzygana będzie kwestia alimentów, również zaświadczenia o zarobkach, wykaz kosztów utrzymania, rozliczenie podatkowe.

Składając pozew rozwodowy należy uiścić opłatę w wysokości 600 zł. Koszty rozwodu mogą być jednak znacznie większe, jeśli oprócz niego strona dochodzi również np. alimentów lub gdy dodatkowo wnosi o podział majątku. Pozew o rozwód można wnieść samemu, ale warto skorzystać z pomocy adwokata, który będzie również reprezentować nas podczas całego procesu. Aby usprawnić cały proces i uniknąć przedłużania postępowania, należy w miarę możliwości zawrzeć wszystkie wnioski dowodowe już
w pierwszym piśmie procesowym, dopilnować wszelkich formalności i sprawdzić, czy w pozwie nie ma żadnych braków. Pozew należy podpisać i złożyć do sądu w dwóch egzemplarzach.

Strona pozwana w ciągu 2 tygodni ma obowiazek przedstawić sądowi swoje stanowisko i sformułować odpowiedź na pozew. W odpowiedzi należy wyrazić swoje roszczenia –odpowiedzieć na wnioski dowodowe, przedstawić swoją wersję zdarzeń, odnieść się co do wysokości żądanych alimentów, kontaktów z dzieckiem itp.

Rozwód z orzekaniem o winie lub bez orzekania o winie

Aby uzyskać rozwód konieczne jest wykazanie przesłanek, które muszą zostać spełnione do jego przyznania. Małżonkowie mogą zdecydować się na rozwód bez orzekania o winie. W tym przypadku nie jest konieczne wykazywanie wyłącznej winy jednej ze stron. Sąd zaniecha orzekania o winie na zgodne żądanie małżonków. Wystarczy wykazać, że małżeństwo nie spełnia swojej roli, przestało funkcjonować prawidłowo, a jego dalsze utrzymanie jest niemożliwe. Wtedy zwykle wszystkie kwestie da się polubownie ustalić, a sam rozwód powinien zakończyć się na pierwszej rozprawie. Inaczej jednak może być w sytuacji, gdy małżonkowie nie są w stanie się porozumieć, a między nimi toczy się konflikt. W przypadku rozwodu z orzekaniem o winie, cały proces trwa zdecydowanie dłużej i jest bardziej skomplikowany. Rozwód z orzekaniem o winie wymaga wykazania określonych przyczyn, które doprowadziły do ustania małżeństwa takich jak np. alkoholizm, przemoc, zdrada lub porzucenie przez małżonka. Najważniejsze jest zebranie odpowiednich dowodów na winę drugiej strony, np. wydruki wiadomości, nagrania, czy zeznania świadków.

W sytuacji rozwodu bez orzekania o winie i gdy małżonkowie nie posiadają wspólnych małoletnich dzieci, postępowanie dowodowe może zostać ograniczone jedynie do przesłuchania małżonków. Ta forma jest bardziej pożądana, jeśli obie strony są zgodne co do rozwiązania małżeństwa, chcą uniknąć konfliktów oraz długotrwałych batalii sądowych. Natomiast rozwód z orzekaniem o winie zdecydowanie wydłuża postępowanie dowodowe, co ma wpływ na wydłużenie całego postępowania sądowego.

Sprawy dotyczące dzieci, władza rodzicielska i kontakty

Jeżeli małżonkowie mają wspólne dzieci, rozwiązanie małżeństwa może wpłynąć na ich sytuację prawno-rodzinną. Sąd podejmuje decyzje dotyczące opieki nad potomstwem, alimentów i kontaktów z drugim rodzicem.

Dla dobra dzieci warto unikać konfliktów i dążyć do porozumienia w tej sprawie. Bardzo ważne jest również ustalenie kwoty alimentów odpowiedniej dla zaspokojenia potrzeb małoletnich dzieci. Należy również z nimi przeprowadzić delikatną rozmowę, dostosowaną do wieku i poinformować o zaistniałej sytuacji. To istotne, ponieważ jeśli według oceny sądu wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków, rozwód nie będzie dopuszczalny (art. 56 § 2 KRO). Warto jednak podkreślić, że dzieci często są świadome nowej sytuacji i może być im ciężko, jednak bardziej krzywdzący jest przedłużający się konflikt między rodzicami i brak ustabilizowanej, przewidywalnej sytuacji małoletnich.

Władzę rodzicielską Sąd może pozostawi

obojgu rodzicomw dotychczasowym zakresie – tzn. nadal wspólnie będą decydować o sprawach dotyczących dziecka, jest tak gdy małżonkowie mimo rozwodu są w stanie porozumieć się i współpracować we wszystkich ważnych dla dzieci sprawach. W przeciwnym razie, gdy małżonkowie nie są w stanie się porozumieć, władza rodzicielska zostanie powierzona jednemu z rodziców, a ograniczona drugiemu do współdecydowaniu o istotnych sprawach dziecka. Sąd w wyroku rozwodowym określa, w jakich sprawach będzie mu takie prawo przysługiwać.

Decydując się na rozwód, warto również zdecydować w jaki sposób będzie przebiegał kontakt rodzica niemieszkającego z dzieckiem na co dzień. Jaka będzie częstotliwość i miejsce spotkań. Co do zasady polega to na wyznaczeniu konkretnych dni i godzin w tygodniu, ale też w ciągu roku np. w okresie świątecznym czy wakacyjnym.

W procesie rozwodowym sprawa alimentów może być jedną z najważniejszych kwestii do uregulowania. Odbywa się ona w toku postępowania rozwodowego w sytuacji gdy dzieci są małoletnie. Wysokość alimentów oraz kwestie związane z ich ustaleniem są indywidualne i zależne od konkretnej sytuacji rodzica. Świadczenie alimentacyjne zależy od wielu czynników, w tym m.in. wysokości uzyskiwanych dochodów, sytuacji majątkowej rodzica, jego możliwości zarobkowych, wieku dzieci i ich podstawowych potrzeb, czasu spędzanego z dzieckiem przez każdego z rodziców, kosztów utrzymania, opłat za media, edukacji i leczenia dziecka. Przed postępowaniem rozwodowym należy zebrać wszelkie niezbędne dokumenty potwierdzające własne dochody i sytuację finansową. Również na tej podstawie sąd ustala wysokość alimentów, zobowiązując jednego z rodziców do płacenia określonej kwoty drugiemu rodzicowi. Warto podkreślić, że postanowienia dotyczące alimentów na dziecko mogą być zmieniane, jeśli zmieni się sytuacja finansowa lub życiowa jednego z rodziców lub dziecka. W takim przypadku można wystąpić do sądu z wnioskiem o zmianę wysokości alimentów poprzez podwyższenie alimentów bądź obniżenie alimentów .

Warto wyjaśnić, iż pojęcie dobra dziecka to bardzo szerokie określenie, obejmuje jego prawidłowy rozwój, wychowanie ale też stworzenie odpowiednich warunków do rozwoju i rozwijania zainteresowań i pasji dziecka. Jeżeli małżonkowie nie będą w stanie się porozumieć, te i inne kwestie rozstrzygnie sąd. Warto również w tym przypadku rozważyć pomoc mediatora sądowego, ponieważ napięta atmosfera i konflikt między rodzicami może negatywnie wpływać na dziecko.

Podział majątku

Rozwód i podział majątku to zwykle dwa odrębne postępowania, chociaż możliwe jest przeprowadzenie podziału i rozwodu podczas jednego postępowania sądowego. Sam podział może nastąpić przed rozwodem, w jego trakcie lub po rozwiązaniu małżeństwa. Najczęściej jednak dokonuje się go po rozwodzie. Można tego dokonać poprzez zawarcie umowy lub orzeczenie sądu. W trakcie trwania w małżeństwie ustroju ustawowej wspólności majątkowej małżonek nie może żądać podziału majątku wspólnego. Warto zaznaczyć, że podział majątku wspólnego jest możliwy jeżeli między stronami obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej. Strony mogą również udać się w tym celu do notariusza. Jeżeli małżonkowie nie uzgodnią zgodnego podziału majątku z uwagi na trwający konflikt to należy wystąpić do sądu z wnioskiem o podział majątku wspólnego.

Korzystanie ze wspólnego mieszkania

W wyroku rozwodowym sąd musi orzec również o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania. Zdarza się, że przez cały proces, a także po jego zakończeniu, strony nadal razem mieszkają. Dopóki sytuacja nie pozwoli na znalezienie nowego lokum, sąd może dokonać podziału pomieszczeń między małżonków. W przypadku, gdy strony mają małoletnie dzieci, to głównie ich dobro i komfort będzie miał na uwadze sąd w wyroku rozwodowym. Strony mogą jednak wnieść wniosek o nieorzekanie o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania. Zwykle sąd się do niego przychyla i pozostawia tę kwestię małżonkom.

W trakcie procesu rozwodowego Sąd będzie zadawał wiele pytań aby ustalić, czy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Sąd pyta między innymi o przyczyny rozkładu pożycia, kiedy ustało współżycie małżonków, o posiadanie wspólnych dzieci lub dzieci pozamałżeńskich. Pyta o to, czy małżonkowie się jeszcze kochają i czy widzą szansę na powrót do dawnych relacji. Warto pamiętać, że każda sytuacja może być inna, wobec tego warto skorzystać z pomocy profesjonalnego adwokata, który przeprowadzi przez proces sądowy sprawnie i szybko. Prawnicy z naszej Kancelarii Lexay pomogą w zrozumieniu prawa, przedstawią odpowiednie argumenty i będą działać na Twoją korzyść od początku do końca, co może przyspieszyć postępowanie rozwodowe nawet o kilka miesięcy. Wiemy także, że postępowanie rozwodowe wiąże się z emocjami. Nasi prawnicy minimalizują negatywne emocje i dbają o Twój komfort. Zapewniamy pełną dyskrecję w oparciu o tajemnicę zawodową adwokatów.